Doordacht blended ontwerp
Online om de leefwereld te verruimen
Een grote meerwaarde van blended leren, is dat goed gekozen online leeractiviteiten de leer- en leefwereld van (laaggeletterde) cursisten gevoelig kunnen verruimen. Dat gebeurt op vier verschillende manieren:
- Het verbinden van formeel, non-formeel en informeel leren
- Het uitbreiden van de leerwereld van cursisten
- Het verbeteren van de digitale toegang van de cursisten
- Het verspreiden van het leren over kleinere leermomenten, binnen en buiten de klas
In de eerste plaats leren volwassenen niet alleen in het formele onderwijs, maar ook in non-formele contexten (bv. tijdens een workshop in het buurthuis) en informele contexten (bv. via een praatje met de buurman). Zeker voor laaggeletterde cursisten, die vaak minder vertrouwd zijn met formeel onderwijs of er negatieve ervaringen mee hadden, zijn non-formeel en informeel leren erg belangrijk. Blended onderwijs biedt extra mogelijkheden om ook de leerkansen buiten het formele onderwijs te benutten en zo het leren te versterken en toegankelijker te maken voor je cursisten. Online leeractiviteiten maken het mogelijk om die verschillende manieren van leren met elkaar te verbinden.
Daarnaast maakt blended onderwijs het voor cursisten mogelijk om de taken niet enkel in de klas uit te voeren, maar ook thuis, op het werk, op de stageplaats, … Daardoor wordt de band tussen de les en de persoonlijke context van je cursisten sterker. Je breidt op die manier niet alleen de leefwereld van de cursisten uit, maar ook hun leerwereld: het leren wordt gekoppeld aan meer locaties dan enkel de klas. Dat stimuleert je cursisten om hun leerproces meer zelf in handen te nemen en ook buiten de school met het leren bezig te zijn.
Een derde manier waarop blended onderwijs kan helpen om de wereld van je cursisten te verruimen, is door niet enkel te werken aan de vaardigheden die specifiek zijn voor jouw vak of cursus, maar ook aan hun digitale vaardigheden. Dat kan zowel binnen als buiten de klas. Door in een veilige context te kunnen experimenteren met digitale tools, bouwen je cursisten digitale vaardigheden op die ook in hun dagelijkse leven onmisbaar zijn. Daardoor hebben ze toegang tot meer informatie en activiteiten, en kunnen ze hun leefwereld uitbreiden.
Bovendien sluiten online leeractiviteiten goed aan bij de realiteit dat veel taken ook in het dagelijkse leven digitaal gebeuren (bijvoorbeeld een afspraak maken bij de dokter of het lezen van technische instructies). Door taken geïntegreerd in te oefenen met de technologie die daarbij hoort, werk je dus tegelijk aan vakdoelen en digitale vaardigheden.
Tot slot maakt blended onderwijs het ook mogelijk om in kleine stukjes te leren buiten de les. Dat ‘intermittent learning’ werkt vaak goed voor laaggeletterde volwassenen omdat het haalbaarder is om het in te passen in hun leven naast al hun andere taken en bekommernissen. Bovendien zorgt het opdelen van de lessen in kleinere onderdelen voor langzamer, maar dieper leren (‘slow learning’). Door op verschillende momenten, op verschillende plaatsen aan dezelfde competenties te werken, leren je cursisten diepgaander en merken ze er sneller de effecten van in hun leven.
Meer achtergrond en toelichting bij deze bouwsteen en bij het BLEND UP-model vind je in het rapport To blend or not to blend? Krachtige én gelijke digitale leerkansen realiseren voor laaggeletterde (NT2-)cursisten. Er is ook een samenvatting.