De blend van Mark

Mark geeft les in de opleiding hulpkok. Hoe pakt hij dat aan, een praktijkopleiding blended geven?
Blended leren koken, kan dat eigenlijk wel?

Vroeger zou ik zeker gezegd hebben van niet. Maar tijdens de coronacrisis hebben we gemerkt dat de cursisten sommige onderdelen van de opleiding eigenlijk wel online konden doorlopen van thuis uit, of al een voorbereidende opdracht konden maken voor de volgende praktijkles. De cursisten vonden het ook fijn dat ze sommige dingen thuis konden doen op hun eigen tempo, of dat ze niet elke ochtend al supervroeg hier op school moesten staan. Dit is een intensieve opleiding, en voor cursisten is dat niet altijd gemakkelijk te combineren met bijvoorbeeld hun gezin. Als ze sommige taken wat meer flexibel kunnen inplannen op een moment dat hen goed uitkomt, wordt de drempel om zich in te schrijven voor sommigen toch wat minder groot.

De cursisten vonden het fijn dat ze sommige dingen thuis konden doen op hun eigen tempo, of dat ze niet elke ochtend al supervroeg hier op school moesten staan.

Het blijft natuurlijk een praktijkopleiding, en die praktijk leer je toch nog altijd het beste al doende. Hier op school hebben we alle materialen en ingrediënten, en toestellen zoals in een professionele keuken. Die infrastructuur hebben de meeste cursisten thuis niet. En als ik in de klas rondloop en ze zie koken, kan ik ze ook meteen feedback geven en helpen als dat nodig is. Bij het koken zijn alle zintuigen belangrijk: duidelijk maken hoe een roux ruikt als hij klaar is, kun je niet online. Daarom blijft het grootste deel van de opleiding wel nog face to face.

Wat kunnen de cursisten dan toch online doen?

Ik laat ze bijvoorbeeld vooraf een instructiefilmpje bekijken van een techniek die we in de les gaan oefenen. Of ik geef hen het weekmenu met de takenlijst en vraag hen om zich voor te bereiden op hun taak door bijvoorbeeld de recepten al eens door te nemen en hun kennis over de gebruikte producten en technieken nog eens op te frissen. We hebben met de vakgroep ook online oefeningen gemaakt waarmee de cursisten bijvoorbeeld hun productkennis of hun kennis van veiligheidsregels en -symbolen kunnen testen en oefenen.

Ik geef hen het weekmenu met de takenlijst en vraag hen om zich voor te bereiden door de recepten al eens door te nemen en hun kennis over de gebruikte producten en technieken nog eens op te frissen.

Technologie maakt het ook gemakkelijker om contact te houden met de cursisten terwijl ze op stage zijn. Vroeger ging ik enkel af en toe op stagebezoek, maar tussenin had ik geen goed zicht op waarmee ze bezig waren, en zij konden mij niet altijd bereiken als ze een vraag of probleem hadden. Nu hebben we een gesloten facebookgroep gemaakt waarin cursisten af en toe berichtjes, foto’s of filmpjes posten. Dan vraag ik bijvoorbeeld ‘Wat staat er vandaag op het menu bij jullie?’ en dan post iedereen een paar foto’s van de gerechten die ze die dag in hun stagekeuken hebben klaargemaakt. Vaak stel ik daarbij nog wat extra vragen, bijvoorbeeld ‘Wie weet welke kruiden in dit gerecht gebruikt worden?’, en dan gebruik ik die foto’s nadien in een les over kruiden. Of ik post enkele weetjes die te maken hebben met het gerecht, of ik verwijs naar iets dat we in een vorige les hebben gezien.

Ik vraag ‘Wat staat er vandaag op het menu bij jullie?’ en dan post iedereen een paar foto’s van de gerechten die ze die dag in hun stagekeuken hebben klaargemaakt. Vaak stel ik daarbij nog wat extra vragen.

De cursisten vinden het leuk om van elkaar te horen hoe het gaat op stage. Soms posten ze ook gewoon een zotte foto of een grappige anekdote, dat komt de sfeer in de groep alleen maar ten goede. Vragen of problemen die ze niet willen delen in de groep, sturen ze mij via een persoonlijk chatbericht.

Krijg je ondersteuning binnen het centrum rond het inzetten van technologie?

We hebben hier in het centrum enkele collega’s die werken als digicoach. Zij helpen je verder als je een vraag of probleem hebt, maar ze denken ook mee na over de beste aanpak voor jouw opleiding. Toen we met de vakgroep hebben bekeken of bepaalde onderdelen van de cursus ook thuis online zouden kunnen, was Carmen, één van onze digicoaches, daar ook bij betrokken. Zij heeft mij ook veel nuttige tips gegeven over het maken van goede kennisclips en instructiefilmpjes, en ze heeft ook geholpen bij de opname

Toen we met de vakgroep hebben bekeken of bepaalde onderdelen van de cursus ook thuis online zouden kunnen, was Carmen, één van onze digicoaches, daar ook bij betrokken.
Maken alle cursisten de online opdrachten altijd op tijd?

Dat is bij sommige cursisten nog een werkpunt. Maar stipt werken en afspraken respecteren zijn belangrijke attitudes als je wilt werken als hulpkok, dus als er op dat vlak problemen zijn, dan proberen we de cursist te stimuleren om daar verbetering in te brengen.

Stipt werken en afspraken respecteren zijn belangrijke attitudes voor een hulpkok. Bij problemen stimuleren we de cursist dus om daar verbetering in te brengen.

In het begin had ik ook de neiging om te veel online opdrachten te geven. Het was niet altijd duidelijk welke opdrachten verplicht waren tegen wanneer, en welke taken meer als vrijblijvende extra oefening waren bedoeld. Nu probeer ik de opdrachten meer te doseren, en geef ik duidelijk aan welke opdrachten verplicht zijn en welke optioneel, en wat de deadline en de verwachte duurtijd is. Dat werkt beter.

Zijn er nog dingen die je graag zou veranderen of bijsturen in de toekomst?

Ik merk dat de voorbereidende instructiefilmpjes vaak heel goed werken, maar dat er ook gevallen zijn waarin cursisten toch liever een live demonstratie van mij zien. Ik denk eraan om eens te experimenteren met een systeem waarbij cursisten per onderwerp kunnen kiezen: ofwel bekijken ze de instructie zelfstandig online via het filmpje, en komen ze wat later naar school, ofwel komen ze toch op het normale uur en volgen ze de instructie bij mij. Ik ben benieuwd of dat kan werken en of cursisten die keuzevrijheid aankunnen, maar ik vind het wel de moeite om het eens te proberen.

Mark

geeft les in de opleiding hulpkok

De cursus van Mark in kaart

Uitdagingen digitale vaardigheden
Uitdagingen geletterdheid
Uitdagingen zelfregulering
Aandeel praktijk
Nood aan materiaal
Gespreksvaardigheid als leerdoel
Leslocatie moeilijk bereikbaar
Geen rustige thuisleeromgeving
Gebrek aan ICT-uitrusting thuis

De principes van Mark

Face to face als basis
Vertrek voor laaggeletterde (NT2-)cursisten van een stevige face-to-facecomponent, als vertrekpunt om de digitale component geleidelijk uit te bouwen.
Directe hulp en steun bij leren
Volg ook online het leerproces op, geef feedback en wees bereikbaar om je cursisten te ondersteunen. Bewaak hierbij je eigen grenzen door duidelijke afspraken te maken met je cursisten.
Multidisciplinair team
Niet enkel leerkrachten spelen een rol bij blended onderwijs. Stimuleer een nauwe samenwerking met IT-ondersteuners en centrumverantwoordelijken om krachtig blended onderwijs te realiseren.
Alle principes